شیر پروانه ای یا باترفلای ولو (Butterfly Valve) یکی از پرکاربرد ترین شیر آلات صنعتی در سیستم های لوله کشی است که با طراحی ساده، عملکرد سریع و قیمت اقتصادی شناخته میشود. این نوع شیر به واسطه ساختار دیسکی شکل خود امکان قطع و وصل یا تنظیم جریان سیالات را فراهم میکند و در صنایع مختلف از جمله نفت، گاز، آب و فاضلاب، پتروشیمی، غذایی و دارویی مورد استفاده قرار میگیرد.
شیر پروانه ای شیری است که از یک دیسک یا صفحه چرخان برای کنترل جریان استفاده میکند. با چرخش ۹۰ درجه ای دسته یا عملگر جریان به طور کامل باز یا بسته میشود. این شیرها به دلیل طراحی فشرده، نصب آسان و قابلیت استفاده در فضا های محدود گزینه ای ایده آل برای بسیاری از پروژه های صنعتی و ساختمانی محسوب میشوند.
کاربرد شیر پروانه ای بسیار گسترده است و در صنایع مختلف به دلیل طراحی ساده، وزن کم، عملکرد سریع و قیمت مناسب مورد استفاده قرار میگیرد. در ادامه مهم ترین کاربردهای شیر پروانه ای را برای شما شرح داده ایم؛
مشخصات فنی شیر پروانه ای یا باترفلای ولو بسته به نوع طراحی، متریال و کاربرد آن متفاوت است. در ادامه میتوانید مشخصات فنی برخی از این شیرآلات صنعتی را مشاهده نمایید:
ویژگی | مقدار/توضیح |
---|---|
سایز اسمی (DN) | DN40 تا DN1600 (1½ تا 64 اینچ) |
فشار اسمی (PN) | PN6، PN10، PN16، PN25، PN40 (بسته به طراحی و متریال) |
فشار کاری (bar) | تا 40 بار (بسته به نوع شیر و مواد ساخت) |
دمای کاری (°C) | از -50°C تا +200°C (بسته به مواد نشیمنگاه و بدنه) |
نوع اتصال | ویفری (Wafer)، لاگ (Lug)، فلنج دار (Flanged)، جوشی (Welded) |
نوع محرک | دستی (اهرم یا گیربکس)، پنوماتیک، برقی، هیدرولیک |
جنس بدنه | چدن خاکستری، چدن داکتیل، فولاد کربنی، استنلس استیل، آلومینیوم، PVC، CPVC |
جنس دیسک | استنلس استیل، فولاد کربنی، آلومینیوم برنزی، نیکل آلومینیوم برنز، PVC |
جنس نشیمنگاه (Seat) | EPDM، NBR، PTFE، Viton، فلزی (Metal Seated) |
استانداردها | API 609، ISO 5752، EN 593، MSS-SP-67، BS 5155 |
دیسک قطعه ای گرد است که با چرخش خود مسیر عبور سیال را باز یا بسته میکند. این قطعه معمولا از جنس استنلس استیل، چدن با پوشش اپوکسی، آلومینیوم برنز یا پلاستیک های مقاوم ساخته میشود.
بدنه ساختار اصلی شیر پروانه ای است که تمام اجزا روی آن نصب میشوند و در مسیر خط لوله قرار میگیرد. بدنه ها معمولا از چدن داکتیل، فولاد کربنی، استیل، آلومینیوم یا پلاستیک هایی مانند PVC و UPVC تولید میشوند.
نشیمنگاه وظیفه آب بندی دیسک در حالت بسته را بر عهده دارد و باید در برابر فشار و خوردگی مقاوم باشد. این قسمت از موادی مانند EPDM، NBR، PTFE، Viton یا فلز ساخته میشود.
محرک مکانیزمی برای باز و بسته کردن دیسک است که به صورت دستی، پنوماتیکی، برقی یا هیدرولیکی طراحی میشود. بدنه محرک ها اغلب از فلزاتی مانند آلومینیوم یا فولاد ساخته میشود و در مدل های اتوماتیک، شامل اجزای الکترونیکی نیز هست.
شیر پروانه های یا باترفلای ولو در انواع مختلفی تولید و کاربرند دارند که در ادامه با توجه به جنس، نحوه عملکرد و… انواع آن را به طور مجزا برای شما کاربران عزیز قرار داده ایم؛
انواع شیر پروانه از لحاظ عملکرد:
این نوع شیر ساده ترین و اقتصادی ترین مدل شیر پروانه ای است که با استفاده از یک اهرم دستی دیسک شیر به صورت دستی چرخانده میشود تا جریان سیال باز یا بسته گردد. چرخش ۹۰ درجه ای اهرم دیسک را از حالت کاملا باز به حالت کاملا بسته میبرد و بالعکس. این شیر ها برای سیستم هایی با فشار پایین و کاربردهای عمومی مانند تاسیسات آب و فاضلاب، سیستم های تهویه مطبوع (HVAC) و صنایع سبک مناسب هستند. جنس بدنه معمولا از چدن داکتیل یا فولاد کربنی و دیسک از استنلس استیل یا آلومینیوم برنز ساخته میشود.
در این نوع شیر یک گیربکس بین اهرم و دیسک قرار دارد که امکان کنترل دقیق تر و آسان تر شیر را فراهم میکند. گیربکس معمولا از نوع چرخ دنده حلزونی است که با چرخاندن دسته، دیسک به آرامی و با نیروی کمتر چرخانده میشود. این ویژگی باعث میشود که اپراتور بتواند شیر را با دقت بیشتری کنترل کند و از شوک های ناگهانی به سیستم جلوگیری شود. جنس بدنه معمولا از چدن داکتیل با پوشش اپوکسی برای مقاومت در برابر خوردگی است.
این شیر ها با استفاده از یک عملگر پنوماتیک (اکچویتور بادی) عمل میکنند که با هوای فشرده، دیسک شیر را به سرعت باز یا بسته مبکند. عملگر پنوماتیک مبتواند به صورت یک طرفه (Single Acting) یا دوطرفه (Double Acting) طراحی شود. سرعت عملکرد بالا (معمولا بین ۳ تا ۵ ثانیه) و قابلیت کنترل از راه دور این شیرها را برای کاربرد هایی مانند خطوط تولید صنعتی، سیستم های اتوماسیون و فرآیندهایی که نیاز به باز و بسته شدن سریع دارند مناسب میسازد.
در این نوع شیر یک موتور الکتریکی (اکچویتور برقی) دیسک شیر را به صورت خودکار میچرخاند. این شیر ها برای سیستم هایی که نیاز به کنترل دقیق و اتوماسیون دارند مانند صنایع نفت و گاز، پتروشیمی، نیروگاه ها و سیستم های کنترل فرآیند، بسیار مناسب هستند. موتور الکتریکی میتواند با سیگنال های کنترلی مختلف (مانند ۴-۲۰ میلیآمپر یا ۰-۱۰ ولت) کار کند و امکان کنترل موقعیت دیسک را با دقت بالا فراهم میکند.
انواع شیر پروانه ای از لحاظ اتصال
شیر پروانه ای ویفری به گونه ای طراحی شده است که بین دو فلنج لوله قرار میگیرد و با استفاده از پیچ و مهره های عبوری در جای خود محکم میشود و این طراحی امکان آب بندی دو طرفه را فراهم میسازد و از نشت سیال جلوگیری میکند. این نوع شیر به دلیل طراحی جمع و جور و وزن سبک برای فضا های کوچک و سیستم هایی که نیاز به نصب سریع دارند ایده آل است. با این حال در صورت نیاز به تعویض شیر باید کل سیستم را متوقف کرد زیرا این شیر نمیتواند به تنهایی فشار را تحمل کند. جنس بدنه معمولا از چدن داکتیل یا فولاد کربنی و دیسک از استنلس استیل یا آلومینیوم برنز ساخته میشود.
شیر پروانه ای فلنج دار دارای فلنج هایی در دو طرف بدنه است که مستقیما به فلنج های لوله متصل میشوند. این طراحی امکان تحمل فشار های بالاتر و ایجاد آب بندی مطمئن تر را فراهم میکند. شیرهای فلنج دار معمولا در سیستم های بزرگ تر و در کاربردهایی که نیاز به اطمینان بالا دارند مانند خطوط انتقال آب، فاضلاب و صنایع نفت و گاز، مورد استفاده قرار میگیرند. جنس بدنه میتواند از چدن داکتیل، فولاد ریختگی یا استنلس استیل باشد. برای مثال شیر های فلنج دار تولیدی شرکت میراب با طراحی دوبار خارج از مرکز (double eccentric) و قابلیت تحمل فشار تا 63 بار و دمای تا 120 درجه سانتی گراد ارائه میشوند.
شیر پروانه ای لاگ دارای برجستگی هایی (لاگ ها) با سوراخ های رزوه دار در اطراف بدنه است که امکان اتصال مستقیم به فلنج های لوله با استفاده از پیچ های جداگانه را فراهم میکند. این ویژگی اجازه میدهد تا یکی از طرف های لوله بدون تاثیر بر طرف دیگر جدا شود که برای تعمیر و نگهداری سیستم بسیار مفید است. شیر های لاگ برای کاربرد هایی که نیاز به قابلیت جداسازی بخش هایی از سیستم بدون توقف کامل دارند مناسب هستند. جنس بدنه معمولا از چدن داکتیل یا فولاد کربنی و دیسک از استنلس استیل یا آلومینیوم برنز ساخته میشود.
انواع شیر پروانه ای از لحاظ جنس بدنه
شیر پروانه ای چدنی از چدن خاکستری یا چدن داکتیل ساخته میشود که مقاومت مکانیکی خوبی دارد و در برابر خوردگی متوسط نیز مقاوم است. این نوع شیر به دلیل قیمت مناسب در سیستم های انتقال آب، تهویه مطبوع (HVAC) و مصارف شهری پرکاربرد است. تحمل فشار و دمای آن متوسط است و برای سیالات غیرخورنده مناسب میباشد.
این شیر ها از استنلس استیل 304 یا 316 ساخته میشوند و مقاومت بسیار بالایی در برابر خوردگی، اسید ها، باز ها و مواد شیمیایی دارند. مناسب برای صنایع غذایی، دارویی، پتروشیمی، آب شور و خطوط بخار هستند. دوام بالا طول عمر زیاد و تحمل شرایط دمایی و فشاری بالا از مزایای اصلی آنهاست.
بدنه این شیر ها از فولاد کربنی ساخته میشود که استحکام بسیار بالایی دارد و برای کار در فشارهای بالا طراحی شده اند. در سیستم های نفت، گاز، بخار و پالایشگاهی کاربرد دارند.
شیر پروانه ای پلیمری از موادی مانند PVC، CPVC، PP و PVDF ساخته میشود و بسیار سبک، مقاوم در برابر خوردگی و مقرون به صرفه هستند. در صنایع شیمیایی سبک، تصفیه خانه ها، و سیستم های آبیاری مورد استفاده قرار میگیرند. البته تحمل فشار و دمای این شیر ها نسبت به مدل های فلزی کمتر است.
سایز (DN) | سایز (اینچ) | کلاس فشار (PN) | کلاس فشار (ANSI) | کاربردها |
---|---|---|---|---|
DN25–DN100 | 1"–4" | PN10–PN25 | ANSI 600–900 | سیستم های صنعتی سبک، تاسیسات ساختمانی |
DN50–DN900 | 2"–36" | PN10–PN25 | ANSI 150 | صنایع عمومی، آب و فاضلاب، تهویه مطبوع |
DN80–DN1200 | 3"–48" | PN10–PN40 | ANSI 150–300 | خطوط انتقال، صنایع نفت و گاز |
DN50–DN2000 | 2"–80" | PN10–PN40 | ANSI 300–600 | سیستم های فشار بالا، نیروگاه ها |
DN1600–DN3700 | 64"–146" | PN16 | خطوط انتقال آب با دبی بالا |
شیر های پروانه ای به دلیل طراحی ساده و کارایی بالا در بسیاری از صنایع استفاده میشوند. اما به طور طبیعی مانند هر قطعه مکانیکی دیگر ممکن است در اثر استفاده طولانی مدت، فشار کاری زیاد یا خرابی قطعات داخلی نیاز به تعمیر پیدا کنند. تعمیر شیر پروانه ای معمولا شامل مواردی مانند تعویض قطعات آسیب دیده (دیسک، نشیمنگاه یا سیل)، بررسی عملکرد محرک ها، و بررسی نشتی ها میشود.
کارشناسان فنی ما در شرکت وگ ایران با سال ها تجربه و تخصص در زمینه محصولات و تجهیزات صنعتی، کلیه خدمات پس از فروش و تعمیرات شیر پروانه ای و دیگر محصولات وگ ایران را با بالاترین کیفیت انجام میدهند. تیم متخصص ما آماده پذیرش و انجام تعمیرات تمامی محصولات وگ ایران در سریع ترین زمان ممکن است تا شما بتوانید بدون نگرانی از عملکرد درست تجهیزات خود بهره برداری کنید.
نصب شیر پروانه ای یکی از مراحل مهم در راه اندازی سیستم های لوله کشی و تاسیسات صنعتی است که نیازمند دقت و توجه به جزئیات است. برای نصب صحیح این شیر ها ابتدا باید ابعاد و نوع شیر متناسب با سیستم لوله کشی انتخاب شود. پس از آن سطح اتصالات باید تمیز و آماده برای نصب باشد تا از نشتی جلوگیری شود. در ادامه شیر پروانه ای به لوله ها متصل میشود و در صورت استفاده از مدل های اتوماتیک، محرک ها بهدرستی نصب میشوند.
کارشناسان فنی ما در شرکت وگ ایران با تجربه و دانش تخصصی نصب شیر های پروانه ای را با بالاترین کیفیت انجام میدهند و از عملکرد درست سیستم شما اطمینان حاصل میکنند. خدمات نصب ما شامل بررسی دقیق، نصب شیر، تنظیمات نهایی و پشتیبانی پس از نصب است تا شما از عملکرد بی عیب و نقص سیستم بهره مند شوید.
برای خرید شیر پروانه ای (باترفلای ولو)، ابتدا باید به نوع و کاربرد آن توجه کنید. شیر پروانه ای در انواع مختلفی از جمله دستی، پنوماتیک، برقی و گیربکسی موجود است و هرکدام ویژگی ها و کاربرد های خاص خود را دارند. علاوه بر این جنس بدنه شیر نیز تاثیر زیادی بر قیمت آن دارد.
لیست قیمت شیر پروانه ای به عواملی همچون سایز، جنس، نوع اتصال، کلاس فشار و برند بستگی دارد و شما برای استعلام آخرین لیست قیمت شیر پروانه ای میتوانید با کارشناسان فروش ما تماس حاصل فرمایید.