شیر صافی

فیلترها


شیرهای صافی (استرینر) نقشی حیاتی در سیستم‌ های لوله‌ کشی ایفا میکنند. این تجهیزات با حذف ذرات معلق و ناخالصی‌ ها از سیالات، به بهبود عملکرد و افزایش عمر مفید تجهیزات کمک میکنند.

شیر صافی چیست؟

شیر صافی یا استرینر (Strainer) یکی از اجزای مهم در سیستم‌ های لوله‌ کشی صنعتی و تاسیساتی است که وظیفه آن حذف ذرات جامد، ناخالصی‌ ها و رسوبات از سیالات مختلف (مایعات یا گازها) قبل از ورود به تجهیزات حساس مانند پمپ‌ ها، شیرآلات، دیگ‌ های بخار و مبدل‌ های حرارتی است. این فرآیند به افزایش عمر مفید تجهیزات، کاهش هزینه‌ های نگهداری و بهبود عملکرد سیستم کمک میکند.

نحوه عملکرد شیر صافی

شیر صافی (Strainer) با استفاده از یک فیلتر داخلی، ذرات معلق و ناخالصی‌ های جامد را از سیالات جدا کرده و مانع از ورود آن‌ ها به تجهیزات حساس مانند پمپ‌ ها، مبدل‌ های حرارتی و شیرآلات میشود.

مراحل عملکرد شیر صافی:

  1. ورود سیال به صافی:
    سیال (مایع یا گاز) از طریق ورودی شیر صافی وارد محفظه داخلی میشود.
  2. فیلتراسیون ذرات معلق:
    سیال از یک فیلتر مشبک (معمولا از جنس استیل ضدزنگ) عبور میکند.
    ذرات جامد و ناخالصی‌ ها در سطح مش فیلتر گیر میکنند و سیال تصفیه‌ شده به مسیر خود ادامه میدهد.
  3. تجمع و تخلیه ذرات:
    ذرات جمع‌ شده در قسمت تحتانی یا داخل محفظه فیلتر ذخیره میشوند.
    پس از پر شدن ظرفیت فیلتر نیاز به تمیز کردن یا تعویض آن وجود دارد.
  4. خروج سیال تصفیه‌شده:
    سیال پس از عبور از فیلتر بدون ناخالصی به خط لوله ادامه مسیر میدهد و از خروجی شیر صافی خارج میشود.

عوامل موثر بر عملکرد شیر صافی

  • اندازه مش فیلتر: تعیین‌ کننده میزان ذراتی است که میتوانند حذف شوند.
  • فشار و دبی سیال: افت فشار در شیر صافی باید کنترل شود تا از کاهش راندمان سیستم جلوگیری شود.
  • جنس فیلتر و بدنه: مقاومت در برابر خوردگی و دمای سیال اهمیت زیادی دارد.

انواع شیر صافی از نظر مدل طراحی

شیر صافی بستکی

شیر صافی بستکی (Basket Strainer) یکی از انواع شیرهای صافی است که برای حذف ذرات معلق از سیالات مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع صافی دارای یک محفظه مشبک استوانه‌ ای یا مستطیلی‌ شکل در داخل بدنه خود است که به‌ عنوان یک فیلتر عمل کرده و ذرات جامد را از سیال جدا میکند. طراحی این صافی به‌ گونه‌ ای است که سطح فیلتر آن بزرگ‌ تر از صافی‌ های نوع Y بوده و برای سیستم‌ هایی که نیاز به فیلتراسیون با دبی بالا دارند مناسب‌ تر است.

ویژگی‌ های فنی شیر صافی بستکی

شیر صافی از نظر ساختار و طراحی شامل یک بدنه مقاوم و یک فیلتر داخلی است. بدنه این شیرها معمولا از جنس چدن، فولاد، استیل یا برنج ساخته میشود تا در برابر فشار، دما و شرایط خورنده سیالات مقاومت کافی داشته باشد. درون بدنه یک فیلتر مشبک (مش فیلتر) از جنس استیل ضد زنگ قرار دارد که به‌ منظور جلوگیری از خوردگی و افزایش طول عمر شیر طراحی شده است. این نوع صافی‌ ها اغلب به‌ صورت افقی در خطوط لوله نصب میشوند تا کارایی بهتری داشته باشند و امکان نگهداری و تمیزکاری آن‌ ها آسان‌ تر باشد.

مشخصات فنی شیر صافی بستکی

  • فشارکاری: 10 تا 40 بار (بسته به جنس و طراحی)
  • محدوده دمایی: از -20 تا 400 درجه سانتی‌ گراد (بسته به جنس بدنه و گسکت‌ ها)
  • اندازه مش فیلتر: از 20 تا 200 مش (Micron Rating)
  • اتصال فلنجی یا دنده‌ ای مطابق با استاندارد های ANSI و DIN

شیر صافی فلنج دار تیپ Y

شیر صافی فلنج‌ دار تیپ Y یکی از رایج‌ ترین انواع فیلتر های صنعتی است که برای جداسازی ذرات جامد از سیالات مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع شیر صافی به دلیل طراحی خاص خود امکان تصفیه موثر سیال را با کمترین افت فشار فراهم میکند و در خطوط لوله‌ ای که نیاز به جریان مداوم دارند گزینه‌ ای ایده‌ آل محسوب میشود.

شیر صافی تیپ Y با بدنه‌ ای مقاوم از جنس چدن، فولاد، استنلس استیل یا برنج ساخته میشود که بسته به نوع سیال و شرایط عملیاتی، متریال مناسب آن انتخاب میشود. این شیر دارای یک مش فیلتر داخلی از جنس استیل ضدزنگ است که ذرات معلق و رسوبات را به دام انداخته و از ورود آن‌ ها به تجهیزات حساس جلوگیری میکند. طراحی این صافی به‌ صورت فلنج‌ دار بوده و مطابق با استانداردهای ANSI، DIN یا JIS ساخته میشود که نصب آسان و ایمن آن را در سیستم‌ های لوله‌ کشی صنعتی تضمین میکند.

به دلیل طراحی ویژه شیر صافی Y، امکان تخلیه سریع رسوبات از طریق درپوش تخلیه (Blow-off Drain) بدون نیاز به جداسازی کامل صافی از خط لوله وجود دارد.

کاربردهای صنعتی شیر صافی تیپ Y فلنجدار

  • صنایع نفت، گاز و پتروشیمی
  • سیستم‌های بخار و کندانس
  • تصفیه آب و فاضلاب
  • صنایع دارویی و غذایی
  • نیروگاه‌های حرارتی و سیکل ترکیبی

این نوع شیر صافی به‌ ویژه در سیستم‌ های فشار بالا و خطوط انتقال سیالات حساس کاربرد گسترده‌ ای دارد.

شیر صافی دنده ای

شیر صافی دنده‌ ای از متریال‌ هایی مانند چدن، برنج، فولاد یا استنلس استیل ساخته میشود که بسته به شرایط عملیاتی و نوع سیال، جنس مناسب آن انتخاب میشود. این نوع صافی دارای اتصالات رزوه‌ ای (دنده‌ای) مطابق با استانداردهای NPT یا BSP است که برای سیستم‌ های لوله‌ کشی با سایزهای کوچک و متوسط طراحی شده و امکان نصب آسان و بدون نیاز به فلنج را فراهم میکند. داخل این شیر، یک مش فیلتر از جنس استیل ضدزنگ قرار دارد که مانع از عبور ذرات معلق و آلودگی‌های جامد به تجهیزات پایین‌ دست میشود.

سیال از طریق ورودی شیر وارد محفظه داخلی شده و از فیلتر مشبک عبور میکند. در این فرآیند ذرات جامد و ناخالصی‌ ها روی سطح فیلتر باقی میمانند و سیال تصفیه‌ شده از خروجی خارج میشود. طراحی این نوع صافی به‌ گونه‌ ای است که درپوش تحتانی یا جانبی آن امکان تخلیه و تمیز کردن سریع فیلتر را فراهم میکند.

مزایا و کاربرد های فیلتر صافی دنده ای

مناسب برای سیستم‌های لوله‌کشی فشار پایین تا متوسط در کاربردهای صنعتی، کشاورزی و 

  • تاسیسات ساختمانی
  • کاهش خطر گرفتگی و آسیب به پمپ‌ ها، شیرآلات و سایر تجهیزات حساس
  • طراحی ساده و نصب سریع بدون نیاز به فلنج یا جوشکاری
  • قابلیت تعویض یا تمیز کردن آسان فیلتر بدون نیاز به جداسازی کامل از سیستم

انواع شیر صافی استرینر از نظر جنس

شیر صافی چدنی

شیر صافی چدنی به دلیل ساختار مقاوم خود از جنس چدن خاکستری یا داکتیل در سیستم‌ های فشار پایین تا متوسط کاربرد دارد. این نوع صافی دارای مش فیلتر داخلی از جنس استیل ضدزنگ است که به‌ خوبی ذرات معلق و ناخالصی‌ ها را جذب میکند. مقاومت بالا در برابر خوردگی در محیط‌ های آبی و هزینه کمتر نسبت به سایر متریال‌ ها از مزایای اصلی آن است. از این نوع صافی معمولا در سیستم‌ های آب و فاضلاب، تاسیسات گرمایشی و برودتی، و صنایع کشاورزی و آبیاری استفاده میشود.

شیر صافی برنجی

شیر صافی برنجی از آلیاژ برنج ساخته شده که مقاومت بالایی در برابر زنگ‌ زدگی و رسوب‌ گذاری دارد. وزن سبک و نصب آسان همراه با طول عمر بالا در محیط‌ های مرطوب، از ویژگی‌ های بارز این نوع صافی است. به دلیل خواص ضد خوردگی و پایداری آن این شیر صافی در سیستم‌ های لوله‌ کشی آب آشامیدنی، تاسیسات گاز و بخار، و سیستم‌ های گرمایشی و تهویه مطبوع مورد استفاده قرار میگیرد.

شیر صافی استیل

شیر صافی استیل که معمولا از فولاد ضد زنگ گرید 304 یا 316 ساخته میشود، مقاومت فوق‌ العاده‌ ای در برابر زنگ‌ زدگی، خوردگی و مواد شیمیایی دارد. این ویژگی باعث میشود که این نوع صافی برای استفاده در محیط‌ های صنعتی و بهداشتی بسیار مناسب باشد. قابلیت استفاده در دما و فشار بالا، طول عمر زیاد و نیاز به نگهداری کم از مزایای مهم آن است. از این شیر صافی به‌ طور گسترده در صنایع غذایی و دارویی، صنایع پتروشیمی و شیمیایی، و سیستم‌ های بخار و فرآیند های صنعتی استفاده میشود.

شیر صافی فولادی

شیر صافی فولادی از جنس فولاد کربنی یا فولاد آلیاژی ساخته میشود که مقاومت بالایی در برابر فشار و دماهای بالا دارد. این نوع صافی برای محیط‌ های صنعتی سنگین مانند پالایشگاه‌ ها، نیروگاه‌ ها، و خطوط انتقال نفت و گاز ایده‌ آل است. به دلیل استحکام بالا میتواند در سیستم‌ هایی با فشار کاری بالا بدون ایجاد تغییر شکل یا نشتی مورد استفاده قرار گیرد. مش فیلتر داخلی آن معمولا از استیل ضد زنگ ساخته شده که قابلیت جذب ذرات معلق و ناخالصی‌ ها را دارد. از دیگر مزایای آن میتوان به دوام طولانی، مقاومت در برابر سایش، و قابلیت استفاده در شرایط عملیاتی سخت اشاره کرد.

شیر صافی یو پی وی سی

شیر صافی یو پی وی سی از پلیمر سخت و مقاوم UPVC ساخته شده که وزن سبک، مقاومت شیمیایی بالا و عایق بودن الکتریکی از ویژگی‌ های مهم آن است. این نوع صافی بیشتر در سیستم‌ های لوله‌ کشی آب آشامیدنی، تصفیه‌ خانه‌ ها، استخرها و صنایع شیمیایی که نیاز به مقاومت در برابر خوردگی دارند استفاده میشود. یکی از مهم‌ ترین مزایای آن عدم زنگ‌ زدگی و طول عمر بالا در محیط‌ های مرطوب و خورنده است. همچنین نصب و نگهداری آسان و قیمت مناسب آن را به گزینه‌ ای مقرون‌ به‌ صرفه برای کاربردهای غیرصنعتی و صنعتی تبدیل کرده است.

انواع شیر صافی از نظر سایز

شیر صافی 1 اینچ

این مدل برای سیستم‌ های لوله‌ کشی کوچک مانند تاسیسات خانگی، سیستم‌ های تهویه مطبوع و خطوط کم‌ فشار مناسب است. به دلیل ابعاد کوچک نصب آسانی دارد و عمدتا در مسیر آب و سیالات غیر خورنده به کار میرود.

شیر صافی 2 اینچ

شیر صافی 2 اینچ در تاسیسات صنعتی سبک، سیستم‌ های آبیاری و خطوط لوله با فشار متوسط استفاده میشود. این سایز برای جلوگیری از ورود ذرات معلق به پمپ‌ ها و شیرآلات حساس گزینه‌ ای ایده‌ آل است.

شیر صافی 3 اینچ

این نوع صافی در صنایع متوسط مانند سیستم‌ های تصفیه آب، خطوط گاز و صنایع غذایی کاربرد دارد. مش فیلتر داخلی آن توانایی جذب رسوبات و ناخالصی‌ های درشت‌ تر را دارد و معمولا از جنس استیل ضدزنگ ساخته میشود.

شیر صافی 4 اینچ

شیر صافی 4 اینچ در تاسیسات بزرگ صنعتی، پتروشیمی و نیروگاه‌ ها به کار میرود. این مدل قادر به تحمل فشار و دماهای بالا است و معمولا در خطوط لوله با جریان حجیم برای حفاظت از تجهیزات حساس استفاده میشود.

شیر صافی 6 اینچ

این مدل برای سیستم‌ های لوله‌ کشی با دبی بالا مانند صنایع پتروشیمی، نیروگاه‌ ها و سیستم‌ های تامین آب شهری استفاده میشود. ظرفیت بالای فیلتراسیون آن باعث کاهش رسوبات در خطوط انتقال سیالات پرحجم میشود.

شیر صافی 8 اینچ

شیر صافی 8 اینچ یکی از بزرگ‌ ترین سایزهای مورد استفاده در خطوط لوله صنعتی است که در پالایشگاه‌ ها، صنایع نفت و گاز، نیروگاه‌ های برق و سیستم‌ های تامین آب و فاضلاب به کار میرود. این شیر توانایی تحمل فشارهای بالا و حذف ذرات معلق در مقیاس وسیع را دارد.

شیر صافی 1/2 اینچ

این سایز برای سیستم‌ های کوچک، مانند تاسیسات خانگی، خطوط لوله دستگاه‌ های تصفیه آب و سیستم‌ های گرمایشی کاربرد دارد. طراحی آن برای جریان‌ های کم‌حجم و فشار پایین بهینه شده است.

شیر صافی 3/4 اینچ

شیر صافی 3/4 اینچ در سیستم‌ های لوله‌ کشی متوسط، دستگاه‌ های صنعتی کوچک و تجهیزات برودتی و حرارتی استفاده میشود. این مدل به جلوگیری از ورود ذرات ریز به تجهیزات حساس کمک میکند و باعث افزایش طول عمر آن‌ ها میشود.

کاربردهای شیر صافی یا شیر استرینر

صنایع نفت و گاز

در پالایشگاه‌ ها و خطوط انتقال نفت و گاز، شیر صافی برای حذف ذرات معلق از سیالاتی مانند نفت خام و گاز طبیعی استفاده میشود. این کار از آسیب به تجهیزات حساس مانند پمپ‌ ها، کمپرسورها و مبدل‌ های حرارتی جلوگیری میکند.

صنایع پتروشیمی

در واحدهای تولید مواد شیمیایی، استرینرها از ورود ذرات و رسوبات به تجهیزات صنعتی جلوگیری کرده و به افزایش کارایی فرآیند های شیمیایی و کاهش هزینه‌ های تعمیرات کمک میکنند.

سیستم‌های تصفیه آب و فاضلاب

شیر صافی در تصفیه‌ خانه‌ های آب و فاضلاب به کار میرود تا ناخالصی‌ ها و ذرات معلق را از جریان آب جدا کند و از انسداد پمپ‌ ها، فیلتر ها و سایر تجهیزات جلوگیری شود.

صنایع غذایی و داروسازی

برای حفظ کیفیت و بهداشت در فرآیند های تولید مواد غذایی و دارویی، از شیر صافی برای جلوگیری از ورود ذرات ناخواسته و آلودگی‌ ها به محصولات نهایی استفاده میشود.

سیستم‌های تهویه مطبوع (HVAC)

در سیستم‌ های گرمایشی و سرمایشی شیر صافی از ورود ذرات و رسوبات به چیلرها، بویلرها و مبدل‌ های حرارتی جلوگیری میکند و عملکرد تجهیزات را بهینه میسازد.

سیستم‌های آبیاری و کشاورزی

در خطوط انتقال آب کشاورزی، استرینرها مانع ورود شن، گل‌ و لای و سایر ذرات به سیستم‌ های آبیاری شده و از گرفتگی نازل‌ ها و لوله‌ ها جلوگیری میکنند.

مزایای انواع شیر صافی

نوع شیر صافیمزایا
شیر صافی چدنیمقاومت بالا در برابر فشار و ضربه، طول عمر بالا، قیمت مقرون‌به‌صرفه
شیر صافی برنجیمقاوم در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی، وزن کم، مناسب برای آب آشامیدنی و سیستم‌های حساس
شیر صافی استیلمقاومت بالا در برابر خوردگی و مواد شیمیایی، قابلیت استفاده در صنایع غذایی و دارویی، طول عمر زیاد
شیر صافی فولادیاستحکام بالا در برابر فشار و دمای بالا، مناسب برای صنایع نفت، گاز و پتروشیمی
شیر صافی UPVCمقاومت در برابر مواد شیمیایی، ضدزنگ، وزن سبک، مناسب برای سیستم‌های آبیاری و تصفیه آب
شیر صافی بستکیطراحی فشرده، نصب آسان، مناسب برای سیستم‌های با فضای محدود
شیر صافی فلنج‌دار Yجریان بهینه سیال، تخلیه آسان رسوبات، نصب مطمئن و استاندارد
شیر صافی دنده‌اینصب ساده و سریع، مناسب برای خطوط لوله کوچک و سیستم‌های خانگی

استاندارد های شیر صافی

تولید شیر صافی برنجی صنعتی در ایران بر اساس استاندارد های بین‌ المللی و ملی انجام میشود تا کیفیت، ایمنی و کارایی این تجهیزات در سیستم‌ های لوله‌ کشی صنعتی تضمین گردد. رعایت این استانداردها عملکرد صحیح و طول عمر بالای این محصولات را تضمین کرده و از مشکلاتی مانند نشتی، خوردگی و افت فشار جلوگیری میکند. مهم‌ ترین استانداردهای مورد استفاده در تولید شیرهای صافی برنجی عبارتند از:

  1. استاندارد ASME B31.1: این استاندارد به پایپینگ قدرتی (Power Piping) مربوط است و الزامات طراحی، ساخت، آزمایش و نصب صافی‌ ها را در سیستم‌ های لوله‌ کشی صنعتی تعیین میکند.
  2. استاندارد ASME B31.3: مرتبط با پایپینگ فرایندی (Process Piping) بوده و شامل دستور العمل‌ های دقیق برای طراحی، تولید، بازرسی و آزمایش انواع شیرآلات از جمله صافی‌ های برنجی در صنایع مختلف میباشد.
  3. استاندارد API 570: در حوزه بازرسی و نگهداری پایپینگ صنعتی کاربرد دارد و دستور العمل‌هایی برای ارزیابی، تعمیر و افزایش طول عمر سیستم‌ های لوله‌ کشی شامل شیرهای صافی ارائه میدهد.
  4. استاندارد API 598: به‌ عنوان یکی از استاندارد های مهم در صنعت شیرآلات صنعتی، الزامات مربوط به آزمایش‌ های کنترل کیفیت و بررسی نشتی شیرهای ایمنی و کنترلی را مشخص میکند.
  5. استاندارد MSS SP-25: به سیستم علامت‌ گذاری برای انواع شیرآلات، اتصالات و فلنج‌ها اختصاص دارد که موجب استاندارد سازی نام‌ گذاری و شناسایی صحیح این تجهیزات میشود.
  6. استاندارد ANSI/FCI 70-2: میزان نشتی مجاز در صندلی شیرهای کنترلی را تعیین کرده و بهبود عملکرد و جلوگیری از هدررفت سیال را تضمین میکند.
  7. استاندارد ASTM A351: به مواد مورد استفاده در ریخته‌ گری و ساخت قطعات تحت فشار اشاره دارد که شامل استاندارد های مربوط به فولاد آستنیتی برای تولید قطعات مقاوم در برابر خوردگی میشود.
  8. استاندارد DIN 3352: یکی از استانداردهای اروپایی است که مشخصات فنی مربوط به طراحی، ابعاد، فشار کاری و عملکرد انواع شیرهای صنعتی از جمله صافی‌ های برنجی را تعیین میکند.
  9. استاندارد ISO 5208: در رابطه با آزمایش‌ های نشتی و عملکرد شیرآلات صنعتی بوده و یکی از معیارهای بین‌ المللی برای ارزیابی کیفیت تولیدات برنجی به شمار می‌ آید.
  10. استاندارد BS EN 12266-1: یک استاندارد اروپایی که روش‌ های تست و بازرسی عملکرد انواع شیرهای صنعتی را شامل شده و برای کنترل کیفیت شیرهای صافی مورد استفاده قرار میگیرد.

راهنماری خرید انواع شیر صافی استرینر

معیار انتخابتوضیحات
نوع شیر صافی
  • Y استرینر: مناسب برای جریان مداوم، تخلیه آسان رسوبات.
  • T استرینر: برای دبی بالا و سیستم‌ های صنعتی.
  • بسکتی (سبدی): کاربرد در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی.
جنس بدنه
  • چدنی: مقاوم و مقرون‌ به‌ صرفه، مناسب برای آب و سیالات کم‌ فشار.
  • برنجی: ضدزنگ، مقاوم در برابر خوردگی، مناسب برای آب آشامیدنی.
  • استیل: مقاوم در برابر مواد شیمیایی و دمای بالا، مناسب برای صنایع غذایی و دارویی.
  • فولادی: مناسب برای فشارهای بالا در صنایع نفت و گاز.
  • UPVC: سبک، مقاوم در برابر مواد شیمیایی، مناسب برای تصفیه آب و آبیاری.
سایز و اتصالات
  • سایز های متداول: 1/2 اینچ تا 8 اینچ.
  • دنده‌ ای: نصب آسان، مناسب برای مصارف خانگی.
  • فلنجی: مناسب برای سیستم‌ های صنعتی و فشار بالا.
  • جوشی: برای لوله‌ کشی‌ های دائمی و مقاوم در برابر فشار بالا.
فشار و دمای کاریانتخاب شیر صافی باید بر اساس محدوده فشار و دمای سیستم باشد. مدل‌ های استیل و فولادی برای فشار و دمای بالا مناسب هستند، درحالی‌ که مدل‌ های چدنی و برنجی برای مصارف معمولی به‌ کار میروند.
برند و کیفیت ساختاز برندهای معتبر خرید کنید تا از کیفیت مواد اولیه، دقت در ساخت و رعایت استاندارد های بین‌ المللی اطمینان حاصل کنید.

برای دریافت لیست قیمت به‌ روز و مشاوره رایگان میتوانید با کارشناسان ما در وگ ایران تماس حاصل فرمایید.